فقهای منکر ولایت فقیه

به گفته محسن کدیور در وبسایت رسمی خودش، “ولایت فقیه در امور حسبیه” را نباید با “جواز تصرف فقیه از باب قدر متیقن”، “ولایت عامه فقیه” و “ولایت مطلقه فقیه” اشتباه کرد. “ولایت عامه فقیه” و “ولایت مطلقه فقیه” هرگز نظریه رسمی سیاسی تشیع نبوده و نیست. اکثر فقهای شیعه “ولایت سیاسی فقیه” را رسما انکار کرده اند. از زمان ملا احمد نراقی (۱۱۸۵-۱۲۴۵ق) که احیاگر این نظریه در فقه متأخر شیعه محسوب می شود، نظریه غالب تشیع مخالف با “ولایت سیاسی فقیه” بوده است. در این مجال برخی فقها و مراجع تقلید متأخر (در ۱۲۵ سال اخیر) که در کتب فقه استدلالی خود بر علیه “ولایت سیاسی فقیه” إقامه برهان کرده اند را معرفی می کنم. اینها همه فقها و مراجع قرن اخیر نیستند. به تدریج بر این فهرست افزوده می شود. همانگونه که ملاحظه می کنید اعاظم فقها و اصولیین حوزه های نجف و قم چهره های شاخص این فهرست هستند. 

. محمد کاظم آخوند خراسانی (۱۲۱۳-۱۲۹۰)

• . عبدالکریم حائری یزدی (۱۲۳۸-۱۳۱۵)
• . محمد حسین غروی اصفهانی (کمپانی) (۱۲۵۷-۱۳۲۱)
• . محسن طباطبائی حکیم (۱۲۸۶-۱۳۴۹)
• . احمد موسوی خوانساری (۱۲۷۰-۱۳۶۳)
• . ابوالقاسم موسوی خوئی (۱۲۸۷-۱۳۷۱)
• . محمد علی اراکی (۱۲۷۳-۱۳۷۳)
• محمد حسین طباطبائی (۱۲۸۱-۱۳۶۰
• . رضا زنجانی (۱۲۸۲-۱۳۶۲)
• ابوالفضل موسوی مجتهد زنجانی (۱۲۷۹-۱۳۷۱)
• . رضا صدر (۱۳۰۰-۱۳۷۳)
• . مهدی حائزی یزدی (۱۳۰۲-۱۳۷۸)
• . محمد مهدی شمس الدین (۱۳۱۴-۱۳۷۹)

• . موسی صدر (متولد ۱۳۰۷ در قم، مفقود الاثر: ۹ شهریور ۱۳۵۷ در لیبی )

  •